اعتراض به رای هیئت حل اختلاف یکی از مهم‌ترین مراحل قانونی در فرآیند حل و فصل اختلافات کارگر و کارفرما است. این اعتراضات معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که یکی از طرفین دعوا به رأی صادره از هیئت حل اختلاف راضی نبوده و درخواست تجدیدنظر می‌کند. اما برای موفقیت در این مسیر، لازم است که از مراحل دقیق و قوانین موجود آگاه باشید.

مراحل اعتراض به رای هیئت حل اختلاف

برای اعتراض به رای هیئت حل اختلاف، اولین قدم این است که فرد معترض باید در مهلت قانونی تعیین‌شده، اقدام به ارسال درخواست اعتراض خود کند. این درخواست باید به هیئت حل اختلاف که رای اولیه را صادر کرده است، ارسال شود. اگر اعتراضی به رای هیئت حل اختلاف وارد نباشد و پس از بررسی، هیئت حل اختلاف تصمیم به پذیرش اعتراض نگیرد، پرونده به دیوان عدالت اداری ارجاع داده می‌شود.

زمان‌بندی و مهلت‌های قانونی

مطابق با قوانین موجود، هر یک از طرفین دعوی (چه کارگر و چه کارفرما) می‌بایست اعتراض خود را در مدت زمان مشخص به هیئت حل اختلاف ارائه دهند. این مدت زمان معمولاً 20 روز از تاریخ ابلاغ رای هیئت حل اختلاف است. در صورت عدم اعتراض در این مدت، رای هیئت حل اختلاف قطعی و لازم‌الاجرا می‌شود. لذا رعایت مهلت‌های قانونی برای موفقیت در اعتراض به رای هیئت حل اختلاف بسیار مهم است

آرای هیئت تشخیص و هیئت حل اختلاف

هیئت تشخیص اولین مرجع رسیدگی‌کننده به دعاوی کارگر و کارفرما است. اگر یکی از طرفین به رای هیئت تشخیص اعتراض داشته باشد، پرونده به هیئت حل اختلاف ارجاع داده می‌شود. این هیئت وظیفه رسیدگی به اعتراضات و صدور رای نهایی را دارد. در صورتی که طرفین از رای هیئت حل اختلاف راضی نباشند، می‌توانند اعتراض خود را به دیوان عدالت اداری ارائه دهند.

روش تنظیم دادخواست اعتراض به رای هیئت حل اختلاف

تنظیم دادخواست اعتراض به رای هیئت حل اختلاف نیازمند دقت و توجه به جزئیات است. در این دادخواست باید به‌طور واضح و مستند دلایل اعتراض ذکر شود. همچنین در صورت نیاز، مدارک و مستندات مربوطه نیز باید به دادخواست ضمیمه شود. به‌طور معمول، این دادخواست باید به دیوان عدالت اداری ارسال شود تا بررسی نهایی صورت گیرد.

بیشتر بخوانید: دعاوی مربوط به سازمان تعزیرات حکومتی در دیوان عدالت اداری،  دعاوی مالیاتی در دیوان عدالت

تشکیلات اداره کار و قوانین حاکم بر آن

قانون اداره کار مصوب ۱۳۶۹ شمسی ، از مهمترین قوانین حاکم بر دعاوی مربوط به اداره کار و روابط کارگر و کارفرما می باشد ؛ به موجب ماده ی ۱۵۷ این قانون، مراجع رسیدگی کننده به این دعاوی عبارتند از: هیاتهای تشخیص به عنوان مرجع بدوی و هیاتهای حل اختلاف به عنوان مرجع تجدیدنظر که در هر استان به تناسب وسعت آن استان ، چند هیات تشخیص وحل اختلاف وجود دارد . دعاوی مربوط به اداره ی کار طرح دعوی در دعاوی مربوط به اختلافات کارگر و کارفرما میتواند از طرف هر یک از کارگر یا کارآموز علیه کارفرما یا بالعکس باشد چون امکان تضییع و تفریط حقوق هر یک از دوطرف مفروض است البته در عمل تقریبا اکثر پروندههای طرح شده در مراجع حل اختلاف عليه كارفرما میباشد موضوعاتی همچون مطالبه حقوق و مزایا حق اولاد حق مسکن خواربار) سنوات عیدی و پاداش حق بیمه بیمه بیکاری اضافه کاری مانده مرخصی اختلاف راجع به زمان استفاده از مرخصی ، فسخ قرارداد ، اخراج ، اعتراض نسبت به تغییر شرایط کار و مسائل مربوط به سفته ابتدای کار در جهت حسن انجام تعهد یا تضمین اجرای تعهدات و … از جمله ادعاهای شایعی است که کارگران علیه کارفرمایان مطرح میکنند در مقابل، کارفرما نیز در مواردی از قبیل : قطع ارتباط کاری کارگر ، استعفا بدون رعایت مقررات ،قصور، کارگر در انجام وظایف محوله و ایین نامه های انضباطی کارگاه و … علیه کارگر طرح دعوی میکند .
مراجع صالح و نحوه رسیدگی به دعاوی مربوط به اداره ی کار
مرجع صلاحیتدار جهت رسیدگی به دعاوی مربوط به اداره کار ، ابتدائا هیات تشخیص است. هیأت پس از وصول شکایت با رعایت نوبت ، وقت رسیدگی را تعیین و طرفین را برای ادای توضیحات دعوت می.کند عدم حضور کارفرما یا نماینده او مانع رسیدگی نخواهد بود جلسات هیأت تشخیص در محل وزارت کار و امور اجتماعی و به ریاست نماینده وزارت کار و امور اجتماعی و حتی الامکان در ساعات اداری تشکیل خواهد شد تصمیمات با اکثریت آرا اتخاذ می شود.
در صورتی که کارگر یا کارفرما بر حسب مورد ، به رای صادره از هیات تشخیص اعتراض داشته باشند ، می توانند اعتراض خود را به هیات حل اختلاف ارائه نمایند؛ هیأت حل اختلاف پس از وصول اعتراض با رعایت نوبت ، وقت رسیدگی را تعیین و از طرفین اختلاف جهت حضور در جلسات رسیدگی کتباً دعوت می.کند عدم حضور احد از طرفین یا نماینده ی آنها مانع از رسیدگی و صدور رأی توسط هیأت نیست هیأت تا مدت یک ماه پس از وصول پرونده رسیدگی و رأی لازم را صادر می نماید.
رأی هیأت حل اختلاف پس از صدور قطعی و لازم الاجرا است ولی همچنان از آرای قطعی این هیأت می توان با رعایت مهلتهای قانونی، در دیوان عدالت اداری شکایت کرد به موجب بند دو ماده ی ده قانون دیوان عدالت اداری مصوب ۱۴۰۲ ، مرجع اعتراض به ارای قطعی صادره از هیات حل اختلاف اداره ی کار، از حیث نقض قوانین و مقررات یا مخالفت با آنها ، دیوان عدالت اداری میباشد . آرای صادره از دیوان در این مرحله نهایی ، غیر قابل اعتراض و لازم الاجرا میباشد و به عبارت دیگر، دیوان عدالت اداری آخرین مرجع رسیدگی کننده به دعاوی مربوط به اختلافات کارگر و کارفرما می باشد .

نمونه دادخواست اعتراض به رای هیات حل اختلاف

خواهان
…
خوانده : اداره کار و امور اجتماعی شهرستان …
وکیل یا نماینده قانونی
…
موضوع خواسته : نقض و ابطال رای شماره
…
دلایل و منضمات
شرح خواسته
…
باسلام و احترام خدمت ریاست محترم دیوان عدالت اداری
احتراما اینجانب نسبت به رای شماره… هیئت حل اختلاف اداره کار و امور اجتماعی شهرستان… اعتراض نموده و درخواست نقض و ابطال رای معترض عنه را دارم.
اینجانب در تاریخ… اقدام به تاسیس کارگاهی به نشانی و استخدام کارگرانی نموده ام و ده سال است که این کارگاه و کارگران مشغول به کار .اند لکن از تاریخ به دلیل مشکلات اقتصادی، تصمیم به تعدیل نیرو و اخراج عده ای از کارگران گرفته ام و در همین راستا آقای الف نیز که یکی از کارگرانی بوده که در تعدیل نیرو از کارگاه اخراج شده، اقدام به طرح دعوی علیه اینجانب بابت الزام به پرداخت حقوق معوقه و پاداش و عیدی نموده است و رای هیئت تشخیص و هیئت حل اختلاف عليه اینجانب صادر گردیده. ولیکن مدارک و رسید های موجود که به این دادخواست ضمیمه می گردد، مثبت پرداخت حقوق و پاداش در موعد مقرر و عدم استحقاق آقای الف می باشد و هیئت حل اختلاف اداره کار نیز علیرغم ابراز این دلایل، حکم به بی حقی اینجانب صادر نموده است.
بنابراین رای فوق الذکر به جهت عدم توجه هیئت تشخیص به دلایل ابرازی مخدوش بوده و از این جهت از مقام محترم ریاست دیوان عدالت اداری درخواست رسیدگی مجدد مدارک ابرازی و نقض رای هیئت تشخیص و حل اختلاف اداره کار وامور اجتماعی را دارم
نمونه دادخواست فوق الذکر، از سمت کارفرما علیه کارگر بود ولی از آنجایی که کارگران و موضوعات در رابطه با آن ها یکی از مسائلی است که تاثیر مستقیمی بر روند فعالیت کاری کشور و به دنبال آن اقتصاد حاکم بر کشور دارد وکارگران در اغلب موارد، قشر آسیب پذیر به شمار میروند، از این رو، پروندههای زیادی هم از سمت کارگران علیه کارفرمایان صورت میگیرد .
همانطور که گفتیم، اعتراض به دیوان عدالت اداری ، دارای یک سری ضوابط قانونی است و نیاز به آگاهی و تسلط دارد.

بیشتر بخوانید: دیوان عدالت اداری

نتیجه‌گیری

در نهایت، اعتراض به رای هیئت حل اختلاف در دیوان عدالت اداری یک فرآیند حساس و پیچیده است که نیازمند آگاهی از قوانین، مهلت‌های قانونی و مستندات دقیق می‌باشد. طرفین دعوی، چه کارگر و چه کارفرما، باید از حقوق خود به درستی دفاع کنند و در صورت نیاز از مشاوره‌های حقوقی استفاده نمایند تا بتوانند نتیجه مطلوبی از این فرآیند حقوقی بدست آورند. اگر شما نیز درگیر اعتراض به رای هیئت حل اختلاف هستید و نیاز به مشاوره حقوقی دارید، با دفتر وکالت مهدی ناصری و همکاران تماس بگیرید. ما آماده‌ایم تا در تمامی مراحل پرونده شما را یاری کنیم و حقوق شما را به بهترین نحو ممکن دفاع کنیم.