دعوای مطالبه وجه: مطالبه ی وجه ، یکی از مهم ترین و شایع ترین دعوی در بین دعاوی مدنی و به طور کلی مسائل حقوقی است . دادخواست مطالبه ی وجه از سوی ذی نفع ، زمانی مطرح می شود که یک شخص (طلبکار) وجه یا وجوهی از شخص دیگری که بدهکار نام دارد ، طلب دارد در حالی که ، بدهکار از تادیه ی آن وجه امتناع می کند که فرد طلبکار به منظور رسیدن به طلب خود، بایستی به اقدام قانونی روی آورد و به عبارتی دادخواست مطالبه ی وجه را اقامه نماید .
منشا این مطالبه ی وجه می تواند متعدد باشد و اموری همچون چک ، سفته ، برات ، رسید ، فاکتور ، قرارداد یا تعهد بانکی ، فیش بانکی و پرینت حساب می تواند باشد که البته ، شهادت شهود نیز به عنوان یکی دیگر از دلایل محکمه پسند به شمار می آید .
همچنین ، در مواردی که منشا طلب ، قرض باشد که شخصی به شخص دیگر مثلا مبلغی را قرض می دهد و حال ، قرض گیرنده ، از پرداخت آن خودداری می کند ، در این صورت نیز دادخواست مطالبه ی وجه از جانب قرض دهنده ممکن است مشروط به اینکه علاوه بر بودن فیش بانکی یا پرینت حساب ، دلیلی بر اینکه این تادیه، قرض بوده است ، باشد زیرا مطابق ماده ۲۶۵ قانونمدنی ، اماره مدیونیت و ظاهر در عدم تبرع حکمفرما می باشد و مدعی تبرع وقرض ، است که بایستی خلاف آنرا ثابت نماید ، ماده ی فوق می گوید : هر کس مالی به دیگری بدهد ظاهر در عدم تبرع است بنابراین اگر کسی چیزی به دیگری بدهد بدون این که مقروض آن چیز باشد ، می تواند استرداد کند .
مراحل و روشهای مطالبه ی وجه
ابتدا ذی نفع می تواند از طریق ارسال اظهارنامه اقدام نماید . اظهارنامه در ماده ی ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۷۹ ، بیان شده است . یکی از روشهای قانونی مطالبه ی حق از طریق اظهارنامه می باشد و فردی که خود را ذی نفع می داند ، می تواند قبل تقدیم دادخواست ، ابتدا از طریق ارسال اظهارنامه ، مطالبه ی حق و حقوق خود را به صورت رسمی وکتبی از طرف مقابل تقاضا کند البته که مطابق قانون، مشروط بر آنکه موعد طلب رسیده باشد . به عبارت دیگر ، اظهارنامه نوعی نوشته ی رسمی است که بر اساس مقررات و قوانین حقوقی تنظیم میشود. درواقع ، افراد میتوانند از طریق اظهارنامه ، خواستهها و حقوق خود را به طرف مقابل اعلام کنند ؛ مواردی که به مصالحه و اطلاع رسانی نیاز دارد . درواقع ، توسط ارسال اظهارنامه از جانب طلبکار ، بدهکار متوجه خواهد شد که طلبکار در مطالبه ی حق خود بسیار جدی می باشد و در صورتی که ایصال طلبش ممکن نشود ، حتما اقامه ی دعوی خواهد نمود .
حال بعد از ارسال اظهارنامه ، فرد بالاخص در صورتی که پاسخی را از جانب فرد مقابل دریافت نکرده باشد ، می تواند اقدام به تنظیم و تقدیم دادخواست مطالبه ی وجه نماید ؛ با این توضیح که ، طلبکار پس از جمعآوری مدارک کافی در جهت اثبات طلبکاری خود و بدهکاری طرف دیگر ، میتواند از نظر قانونی، مطالبه وجه خود را اقدام نماید . درواقع در دادخواست مطالبه ی وجه ، فرد طلبکار خواستار مطالبه ی وجوه و مطالبات خود از بدهکار می باشد .
مرجع صالح به رسیدگی دعوای مطالبه وجه
مطابق بند ۱ ماده ی ۱۲ قانون شوراهای حل اختلاف مصوب ۱۴۰۲ ، درصورتی که دادخواست های مالی همچون مطالبه ی وجه ، میزان وجه در آن تا نصاب یکمیلیارد ریال باشد ، در شورای حل اختلاف بدان رسیدگی می شود و در غیر اینصورت در دادگاه های عمومی حقوقی رسیدگی خواهد شد .
از نظر صلاحیت محلی نیز مطابق قانون آیین دادرسی مدنی ، مرجع صالح به رسیدگی به دعوای مطالبه ی وجه ، محل اقامتگاه خوانده صلاحیت رسیدگی به این دعوی را دارد .
شایسته ی ذکر است ، خواهان در دادخواست مطالبه ی وجه خود، علاوه بر خواسته ی اصلیش که مطالبه ی وجه است ، درخواستهای فرعی نیز ، هم چون خسارت تاخیر تادیه و به طور کلی خسارات دادرسی را نیز می تواند تقاضا نماید و بدین منظور ، برای توقیف اموال بدهکار ، خواهان صدور قرار تامین خواسته مطابق شرایطش ، از مرجع صالح باشد .
نمونه دادخواست مطالبه ی وجه
خواهان : …
خوانده : …
خواسته :
۱.تقاضای صدور حکم برای محکومیت شخص خوانده به پرداخت مبلغ …
۲ .مطالبه وجه
۳.مطالبه هزینههای دادرسی
۴.مطالبه خسارت تأخیر تادیه
۵.اعسار از هزینه دادرسی
دلایل و منضمات :
قرارداد خرید و فروش ملک در تاریخ …
استشهاد مبنی بر تحویل ملک به خوانده در تاریخ …
برگه های چک به تاریخ …
شرح دادخواست
ریاست محترم دادگاه …
با سلام
احتراماً به استحضار میرساند اینجانب ، در تاریخ … ملکی را با مشخصات … و … طبق قرارداد رسمی به شماره … به آقای … فروختهام و ایشان تعداد … برگه چک برای پرداخت وجه به اینجانب تسلیم کرده است که هیچکدام از آنها وصول نشده است.
همچنین ، شخص خوانده ی محترم تاکنون با مراجعات مکرر بنده ، از پرداخت طلب اینجانب خودداری نموده است؛ لذا اینجانب با تقدیم دادخواست مستنداً به مواد 1284، 1289 و 1301 قانون مدنی و مواد 198 و 519 قانون آیین دادرسی مدنی ، از دادگاه محترم ، تقاضای الزام خوانده به پرداخت مبلغ … ریال و همچنین پرداخت تمام خسارات و هزینههای دادرسی و تأخیر پرداخت را استدعا میکنم .
لزوم وجود وکیل در پرونده های مرتبط با مطالبه وجه
نتیجتا ؛ حضور وکیل در پرونده های حقوقی من جمله مطالبه ی وجه ، کمک شایانی برای رسیدن شما به حقوقتان خواهد داشت و از این رو ، بهتر است حتی از همان ابتدا برای تنظیم اظهارنامه دقت بیشتری را مبذول داشت و از مشورت با یک وکیل متخصص استفاده کرد چرا که ، وکیل است که تشخیص می دهد اصلا در شرایط و اوضاع و احوال پیش رو ، آیا به صلاح است که قبل از دادخواست ، اظهارنامه ارسال شود یا خیر و نیز ، در صورت نوشتن آن وکیل خود متن بهتری را برای اظهارنامه تنظیم خواهد نمود . به علاوه در صورت اقامه ی دعوای مطالبه ی وجه نیز ، لازم است که از یک وکیل متخصص و آگاه به قوانین بخواهیم که دادخواستتان را با توجه به اصول و قوانین حقوقی تنظیم نماید . بدین منظور شما می توانید با دفتر وکالت مهدی ناصری و همکاران تماس حاصل فرمایید .