دیوان عدالت اداری

در اجرای اصل یکصد و هفتاد و سوم (۱۷۳) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به منظور رسیدگی به شکایات، تظلّمات و اعتراضات مردم نسبت به مأموران، واحدها و آیین نامه های دولتی خلاف قانون یا شرع یا خارج از حدود اختیارات مقام تصویب کننده، دیوان عدالت اداری که در این قانون به اختصار «دیوان» نامیده می شود زیرنظر رئیس قوه قضاییه تشکیل می گردد

دیوان به عنوان مرجعی قضایی که صرفاً در تهران مستقر است، متشکل از شعب بدوی،تجدید نظر ، هیأت عمومی و هیأت های تخصصی می باشد . البته به منظور تسهیل در دسترسی مردم به خدمات دیوان، دفاتر اداری دیوان در مراکز استانها شکل گرفته که وظیفه ثبت درخواست ها و دادخواست های شاکیان ، ارشاد و معاضدت قضایی آنها، ابلاغ نسخه دوم شکایات یا آراء صادر شده از سوی دیوان در حوزه آن دفتر که از طریق نمابر یا پست الکترونیکی یا به هر طریق دیگری از دیوان دریافت کرده اند وانجام دستورات واحد اجرای احکام دیوان در حوزه مربوط به آن دفتر را برعهده دارند

صلاحیت شعب دیوان برابر ماده 10قانون دیوان عدالت اداری و حدود اختیارات دیوان

۱ رسیدگی به شکایات و تظلّمات و اعتراضات اشخاص حقیقی یا حقوقی از: الف ـ تصمیمات و اقدامات واحدهای دولتی اعم از وزارتخانه ها و سازمان ها و مؤسسات و شرکت های دولتی و شهرداری ها و سازمان تأمین اجتماعی و تشکیلات و نهادهای انقلابی و مؤسسات وابسته به آنها ب ـ تصمیمات و اقدامات مأموران واحدهای مذکور در بند «الف» در امور راجع به وظایف آنها ۲ رسیدگی به اعتراضات و شکایات از آراء و تصمیمات قطعی هیأت های رسیدگی به تخلفات اداری و کمیسیون هایی مانند کمیسیون های مالیاتی، هیأت حل اختلاف کارگر و کارفرما، کمیسیون موضوع ماده (۱۰۰) قانون شهرداری ها منحصراً از حیث نقض قوانین و مقررات یا مخالفت با آنها ۳رسیدگی به شکایات قضات و مشمولان قانون مدیریت خدمات کشوری و سایر مستخدمان واحدها و مؤسسا

مستثنیات رسیدگی در دیوان

ت مذکور در بند (۱) و مستخدمان مؤسساتی که شمول این قانون نسبت به آنها محتاج ذکر نام است اعم از لشکری و کشوری از حیث تضییع حقوق استخدامی
1رسیدگی به تصمیمات قضائی قوه قضائیه و صرفاً آیین‌نامه‌ها، بخشنامه‌ها و تصمیمات رئیس قوه قضائیه 2 مصوبات و تصمیمات شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام، مجلس خبرگان و شورای‌عالی امنیت ملی3تعیین میزان خسارات وارده از ناحیه مؤسسات و اشخاص مذکور پس از صدور رأی در دیوان بر وقوع تخلف با دادگاه عمومی است4تصمیمات و آراء دادگاه ها و سایر مراجع قضایی دادگستری و نظامی و دادگاه های انتظامی قضات دادگستری و نیروهای مسلح قابل شکایت در دیوان عدالت اداری نمی باشد.

آیین رسیدگی در دیوان عدالت اداری

آیین رسیدگی در دیوان عدالت اداری تا حد زیادی شبیه آیین رسیدگی در محاکم عمومی دادگستری است، بدین معنی که مطابق ماده ۲۱ قانون دیوان عدالت اداری، رسیدگی در دیوان مستلزم تقدیم دادخواست است که به زبان فارسی و در برگه‌های چاپی مخصوص نوشته می‌شود. تفاوت عمده در رسیدگی دیوان، عدم ضرورت دعوت از اصحاب دعوا برای جلسه دادرسی و عدم ضرورت مراجعه حضوری شاکی برای تقدیم شکایت است. با وجود این، هرگاه دیوان مقتضی بداند، طرفین یا یکی از آنان را برای اخذ توضیح دعوت می‌نماید. از سوی دیگر، هزینه ناچیز دادرسی و ساده بودن تشریفات آن، آیین دادرسی دیوان را از آیین دادرسی محاکم دیگر متمایز می‌سازد. در همهٔ مواردی که قانون دیوان عدالت در موضوع خاصی ساکت باشد، مقررات ناشی از آیین دادرسی مدنی بر آن بار می‌شود

شیوه رسیدگی در شعب دیوان

شیوه رسیدگی در شعب شکایات از تصمیمات و اقدامات واحدها و مأموران دولتی و همچنین شکایات از تصمیمات و آراء قطعی هیأت ها و کمیسیون های اداری و شکایات استخدامی کارکنان دولت و برخی نهادها و دستگاههای عمومی و اجرایی کشور توسط شعب دیوان مورد رسیدگی قرار می گیرند. رسيدگي در شعب ديوان، مستلزم تقديم دادخواست است. پذیرش دادخواست در دیوان به یکی از روش های زیر امکان پذیر است: :ثبت از طریق سامانه های الکترونیکی قضائی ثبت در دفاتر استانی دیوانثبت در دبیرخانه مرکزی دیوان تاریخ ثبت دادخواست در هر یک از مراجع مذکور تاریخ تقدیم دادخواست است. شعب دیوان به شکایتی رسیدگی می‌کنند که شخص ذی‌نفع یا وکیل یا قائم‌مقام یا نماینده قانونی وی، رسیدگی به شکایت را برابر قانون، درخواست کرده باشد

بیشتر بخوانید: دیوان عدالت اداری، دعاوی ثبتی در دیوان عدالت اداری

مهلت تقدیم دادخواست

درخصوص اعتراض و شکایات از آرا و تصمیمات قطعی مراجع اختصاصی اداری ، برای اشخاص داخل کشور سه ماه و برای افراد مقیم خارج از کشور، شش ماه از تاریخ ابلاغ رای یا تصمیم قطعی مرجع مربوط مطابق قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و در امور مدنی است

نشانی محل دفاتر نمایندگی دیوان عدالت اداری مستقر در استانها

استان آذربایجان شرقیآدرس: تبریز- اول سربالایی ولیعصر- دادگستری کل استان آذربایجان شرقی- ساختمان شماره 2 روبروی بانک ملی دفتر نمایندگی دیوان عدالت اداریتلفن : 04133291855استان آذربایجان غربیآدرس: ارومیه – بلوار باهنر- ساختمان معاونت پیشگیری از وقوع جرم دادگستری – طبقه 4-دفتر نمایندگی دیوان عدالت اداریاستان اردبیلآدرس: میدان بیسج – ساختمان شماره 2 دادگستری کل استان اردبیل- طبقه اول- دفتر نمایندگی دیوان عدالت اداریتلفن: 04533731661استان اصفهانآدرس: خیابان امام خمینی – حد فاصله خیابان شریف و پارک قلمستان – نبش کوچه 38 – مجتمع شماره 3 شهید مطهری – طبقه ششمتلفن: 03137725721استان ایلامآدرس:بلوار آزادی -جنب دانشگاه علوم پزشکی – نرسیده به میدان کشوری- دادگستری کل استان ایلام – دفتر نمایندگی دیوان عدالت اداریتلفن: 08433336204استان البرزآدرس : کرج- بلوار دانش آموز- از میدان مادر به سمت چهارراه دولت آباد- ساختمان سابق دادسرای ناحیه 4 کرج –طبقه اولتلفن : 02632519082استان بوشهرآدرس: چهارراه دادگستری- مجتمع اداری دادگستری بوشهر- دفتر نمایندگی دیوان عدالت اداریتلفن: 07733336286استان چهارمحال و بختیاریآدرس: شهرکرد- خیابان آیت اله کاشانی- ساختمان دادگستری شماره یک- طبقه اول – اتاق 23 و 24 –دفتر نمایندگی دیوان عدالت اداریتلفن: 03833348223استان خراسان جنوبیآدرس: بیرجند- خیابان طالقانی 14-شورای حل اختلاف خراسان جنوبی- طبقه زیرزمین – دفتر نمایندگی دیوان عدالت اداریتلفن : 05632222334استان خراسان رضویآدرس: مشهد- بلوار مدرس- ساختمان دادگاههای عمومی و انقلاب مشهد(چهارطبقه)-طبقه همکف دفتر نمایندگی دیوان عدالت اداریتلفن:05132014120استان خراسان شمالیآدرس: بجنورد- بین میدان دولت و بازرگانی -روبروی مصلا- مجتمع قضایی شهید بهشتی – طبقه دوم دفتر نمایندگی دیوان عدالت اداریتلفن: 05832247362استان خوزستانآدرس: اهواز – کوی نبوت- مجتمع قضایی شهید باهنر- طبقه اول-دفتر نمایندگی دیوان عدالت اداریتلفن: 06132270307استان زنجانآدرس: زنجان -بزرگراه 22 بهمن- میدان سرباز گمنام- دادگستری کل استان – طبقه اول دفتر نمایندگی دیوان عدالت اداریتلفن: 02433473255استان سمنانآدرس: سمنان –بلوار قدس- میدان عدالت – دادسرای شهرستان سمنان- دادگستری سمنان- طبقه همکفاستان سیستان و بلوچستانآدرس: زاهدان- خیابان آزادی- اداره کل دادگستری- دفتر نمایندگی دیوان عدالت اداریتلفن: 05433319620استان فارسآدرس: شیراز- باسکول نادر – بلوار استقلال – چهارراه بنفشه ساختمان دفتر نمایندگی دیوان عدالت اداری در استان فارس طبقه 5تلفن: 07132348474استان قزوینآدرس: قزوین -خیابان شهید بابایی- جنب پارک الغدیر- اداره کل دادگستری استان قزوین – طبقه دومتلفن: 02833681611 – 02833677029استان قمآدرس: قم – خیابان ساحلی- ساختمان دادسرای عمومی و انقلاب – دفتر دیوان عدالت اداریتلفن: 02537757750استان کردستانآدرس: سنندج – میدان آزادی – معاونت پیشگیری از وقوع جرم مرکز شورای حل اختلاف استان کردستان طبقه 2 دفتر نمایندگی دیوان عدالت اداریتلفن: 08733281134استان کرمانآدرس: کرمان- میدان عاشورا- بلوار جانباز- ابتدای خیابان ورزش – دفتر نمایندگی دیوان عدالت اداریتلفن: 03432736308استان کرمانشاهآدرس: کرمانشاه- چهارراه ارشاد- دادگستری کل استان کرمانشاه- دفتر نمایندگی دیوان عدالت ادرایتلفن: 08338237299استان کهگیلویه و بویراحمدآدرس: یاسوج – خیابان باقرخان- خیابان شهادت 8 – ساختمان شماره 2 دادگستری استان – طبقه دومتلفن: 07433220373استان گلستانآدرس: گرگان خیابان شهید بهشتی دادگستری شهرستان گرگان طبقه اول دفتر نمایندگی دیوان عدالت اداریتلفن: 01732223555استان گیلانآدرس: رشت – میدان جانباز به سمت میدان امام حسین – دادگستری کل استان گیلان دفتر نمایندگی دیوان عدالت اداریتلفن: 01333855192استان لرستانآدرس: میدان استانداری – خیابان ساحلی – ساختمان اداره زندانهای سابق – دفتر نمایندگی دیوان عدالت اداریتلفن: 06633335973استان مازندرانآدرس: ساری- خیابان مازیار-کوچه امیرکبیر-ساختمان شماره 2 دادگستری کل استان مازندران طبقه اول – دفتر نمایندگی دیوان عدالت اداریتلفن: 01133311929استان مرکزیآدرس: اراک – انتهای خیابان هپکو- ساختمان شماره 4 دادگستری اراک دفتر نمایندگی دیوان عدالت اداریاستان هرمزگانآدرس: بندرعباس – بلوار امام خمینی- میدان ابوذر(اتوتاج)- مجتمع جزایی و انقلاب – طبقه اول –دفتر نمایندگی دیوان عدالت اداریتلفن: 07632225615استان همدانآدرس: همدان -آرامگاه بوعلی-خیابان بوعلی (سیزده خانه)ساختمان دادگستری کل استان همدان طبقه سوم دفتر نمایندگی دیوان عدالت اداریتلفن: 08138268187استان یزدآدرس: یزد-بلوار مدرس- نرسیده به بیمارستان شهدای کارگر- ساختمان جدید دادگستری استان یزد – طبقه اول دفتر نمایندگی دیوان عدالت اداریتلفن : 3538267614 دفتر وکالت ناصری و همکاران