موارد کاربرد دعوای اعتراض ثالث
یکی از رایج ترین دعاوی در امور مدنی ، دعوای اعتراض شخص ثالث می باشد .
شخص ثالث در واقع ، منظور هر شخصی به جز طرفین دعوی ، قائم‌مقامان و نمایندگان آنان می باشد و منظور از این دعوی ، زمانی است که فردی که ثالث نام دارد ، به دعوایی که خودش در روند رسیدگی در آن هیچ دخالتی نداشته است ، اعتراض دارد . این اعتراض که در قالب دادخواست ، از جانب معترض ثالث مطرح خواهد شد ، دعوای اعتراض شخص ثالث نام دارد .
دادخواست اعتراض شخص ثالث بایستی به طرفیت محکوم‌له و محکوم علیه اقامه شود و درواقع ، یکی از طرق فوق العاده ی شکایت از آرا می باشد که بعد از قطعیت رای قابلیت طرح در محکمه ی صالح را خواهد داشت . دادخواست فوق ،اصولا بایستی به دادگاهی که رای قطعی معترض عنه را صادر کرده است ، تقدیم گردد .
اعتراض شخص ثالث ، در تمامی موضوعات قابلیت طرح را دارد مشروط بر آنکه به حقوق شخص ثالثی درواقع ، خدشه ای وارد شده باشد .
اعتراض ثالث در امور مدنی به طور کلی ، در قانون ایین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۷۹ و نیز قانون اجرای محکومیتهای مالی مصوب ۱۳۵۶ پیش بینی شده است .
انواع دعاوی اعتراض شخص ثالث
دعاوی اعتراض شخص ثالث ، می تواند به دو‌صورت اعتراض ثالث اصلی و اعتراض ثالث اجرایی باشد که البته علاوه بر اعتراض ثالث‌اصلی ، اعتراض طاری یا همان ثالث غیر اصلی هم در قانون داریم .
با این توضیح که ؛ به استناد ماده ی ۴۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی ، درصورتی که رایی در خصوص دعوایی صادر شود و شخص ثالثی بدان رای صادره از این جهت که به تمام یا بخشی از حقوقش خدشه و لطمه ای وارد می کند ، اعتراضی داشته باشد می تواند نسبت به آن رای بعد از قطعیت ، اعتراض نماید .
به موجب ماده ی ۴۱۹ قانون فوق ، شخص ثالث می تواند به هرگونه ارای صادره از دادگاه های عمومی ، انقلاب و تجدیدنظر اعتراض نماید و نسبت به رای داور هم ، تمامی کسانی که در تعیین داور شرکت نداشته اند ، می نوشته
توانند عنوان ثالث را بگیرند .
به موجب ماده ی ۴۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی ،
اعتراض شخص ثالث درصورتی که از جانب شخص ثالثی به همان دعوا باشد ، به آن اعتراض شخص ثالث اصلی و در صورتی که از جانب یکی از طرفین دعوی راجع به رایی که سابقا در دادگاهی مطرح شده است و طرف دیگر در اثنای دادرسی برای اثبات مدعای خود آنرا ابراز می کند ، اعتراض ثالث‌طاری ( غیر اصلی ) می گویند .
به موجب ماده ی ۴۲۴ ، اقامه ی دعوای اعتراض شخص ثالث موجب تاخیر در اجرای حکم قطعی نخواهد بود ولی در مواردی که جبران ضرر و زیان ناشی از اجرای حکم ، ممکن نباشد ، دادگاه رسیدگی کننده به اعتراض ثالث، به درخواست معترض ثالث ، بعد از اخذ تامین مناسب ، قرار تاخیر اجرای حکم را صادر خواهد کرد و در نهایت به موجب ماده ی ۴۲۵ ، درصورتی که دادگاه بعد از رسیدگی ، اعتراض شخص ثالث را وارد بداند ، آن قسمت از رای را که مورد اعتراض قرار گرفته است ، نقض می کند و درصورتی که مفاد حکم غیر قابل تفکیک باشد ، تمامی رای را نقض خواهد کرد.
بیشتر بخوانید: گواهی انحصار وراثت (تصدیق حصر وراثت)
اعتراض ثالث اجرایی
علاوه بر موارد فوق ، به موجب ماده ی ۱۴۶ قانون اجرای احکام مدنی مصوب ۱۳۵۶ ، یکی دیگر از انواع دعاوی اعتراض شخص ثالث، اعتراض ثالث اجرایی می باشد ، در این مورد ؛ ثالث به نحوه ی اجرای رای اعتراض دارد ؛ نه به اصل دعوی . با این توضیح که هرگاه نسبت به مال منقول ، غیر منقول یا وجه نقد توقیف شده ای ، شخص ثالثی اظهار حقی داشته باشد و ادعای مزبور ، مستند به حکم قطعی یا سند رسمی باشد که تاریخ آن مقدم بر تاریخ توقیف باشد ، توقیف رفع می شود و در غیر این صورت ، عملیات اجرایی تعقیب می شود و مدعی حق که ثالث است ، می تواند به دادگاه شکایت نماید . شکایت شخص ثالث در تمامی مراحل و بدون رعایت تشریفات آیین دادرسی مدنی و هزینه ی دادرسی رسیدگی می شود و درصورتی که دادگاه ، دلایل شکایت را قوی یافت ، قرار توقف عملیات اجرایی را تا تعیین تکلیف نهایی صادر می نماید .
بنابراین ، اعتراض ثالث اجرایی همانطور که از نامش پیداست ، درمواردی مطرح می شود که مالی در راستای اجرای رای دادگاه توقیف شود و شخص ثالث مدعی مالکیت یا اظهار حقی بر آن مال است و به توقیف مال و اجرا اعتراض داشته باشد . مطرح نمودن این دعوی ، مهلت خاصی ندارد و ثبت اعتراض شخص ثالث از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی امکان پذیر است .
نمونه دادخواست اعتراض اجرایی شخص ثالث
خواهان : …
خوانده : …
خواسته: اعتراض ثالث نسبت به اجراییه صادره به شماره … صادره از شعبه … دادگاه حقوقی مجتمع قضایی شهید … در پرونده کلاسه … و صدور دستور مبنی بر توقیف عملیات اجرایی بانضمام کلیه خسارات قانونی.
دلایل :
کپی مصدق مبایعه نامه خودرو مورخ ۱۳۹۸/۰۵/۱۲
کپی مصدق چهار فقره چک
اجراییه شماره … صادره از شعبه … دادگاه حقوقی مجتمع قضایی ….
شرح دادخواست
ریاست محترم دادگاه
با سلام و عرض ادب
احتراما باستحضار می رساند اینجانب در تاریخ ١٢/۵/٩٨ اقدام به خرید یک دستگاه سواری هاچ بک تیوولی مدل ٢٠١۶ از خوانده ردیف اول آقای … به مبلغ ٣١۵ میلیون تومان نموده ام که بین اینجانب و نامبرده مقرر گردید که فی المجلس ، ١١۵ میلیون تومان نقداً به ایشان پرداخت گردید و الباقی طی ۴ فقره چک به شماره های … هر یک به مبلغ ۵٠ میلیون تومان به ایشان تحویل داده شده است و مطابق با مبایعه نامه، خودرو نیز در تاریخ ١٣/۵/٩٨ به اینجانب تحویل داده شده است.
همچنین ، ایشان متعهد گردیده بودند در تاریخ ١٢ بهمن ١٣٩٨ با حضور در دفتر اسناد رسمی شماره ٣۶ تهران، اقدام به انتقال سند قطعی خودرو نمایند. قابل ذکر است که در تاریخ ٢٨/١٠/٩٨ خودروی اینجانب بعلت طرح دعوای خوانده ردیف دوم بطرفیت خوانده ردیف اول، توقیف گردیده است.
به دلیل عدم اطلاع اینجانب از دعوایی که بین خواندگان محترم مطرح بوده است، خودروی اینجانب در پارکینگ فرودگاه توقیف شده است.
فلذا ، با تقدیم دادخواست مطروحه نسبت به اجراییه شماره … صادره از شعبه … دادگاه حقوقی شهید … در پرونده کلاسه … مورخ ١٣/٧/٩٨ معترض ثالث بوده باستناد مواد ۱۴۶ و ۱۴۷ قانون اجرای احکام مدنی صدور حکم به شرح خواسته تقدیمی مورد استدعاست .
بیشتر بخوانید: اعاده دادرسی، جرم کلاهبرداری
نتیجه گیری
در صورتی که فردی به عنوان ثالث نسبت به دعوای اصلی اعتراض داشته باشد، می‌تواند از اعتراض ثالث اصلی استفاده کند. همچنین، اگر نسبت به نحوه اجرای حکم، مانند توقیف مالی که خود را در آن ذی‌حق می‌داند، معترض باشد، این اعتراض به عنوان اعتراض ثالث اجرایی شناخته می‌شود. از آنجا که اعتراض ثالث یک موضوع تخصصی و پیچیده است، توصیه می‌شود که افراد پیش از هرگونه اقدام، با وکیل دادگستری آگاه به قوانین مشورت نمایند و مدارک و دلایل خود را با دقت به وکیل ارائه دهند. شما نیز می‌توانید جهت دریافت مشاوره حقوقی از وکلای مجرب دفتر وکالت مهدی ناصری و همکاران تماس حاصل فرمایید تا راهنمایی‌های لازم در این خصوص به شما ارائه گردد.