سرقت رایانه ای یا سایبری، گونه‌ای از جرایم کلاهبرداری اینترنتی و شامل جرم‌هایی است که در محیط سایبری رخ می‌دهند.
امروزه با گسترش فناوری و پیشرفت روزافزون‌ جوامع، بسیاری از فعالیتها در محیط سایبری و‌ غیر واقعی انجام‌ می شود و به همین نسبت، متاسفانه برخی افراد استفاده ی نادرستی از تکنولوژی می کنند و‌ بدین ترتیب، جرایمی که احتمال وقوع در این فضا را دارد، بیش از پیش با افزایش روبه رو‌ خواهد شد. یکی از جرایم رایج در این دسته، سرقت رایانه ای می باشد. زمانی که اطلاعات فردی به صورت غیر مجاز و غیر قانونی در اختیار فرد دیگر قرار گیرد، جرم فوق در حال شکل گیری است و‌ به عبارت دیگر، دزدیده شدن اطلاعات افراد در رایانه را سرقت رایانه ای گویند؛ خواه این اطلاعات کامل از دسترس مالک‌ آن خارج شود، خواه از آن کپی برداری شود.

شباهتها و تفاوتهای سرقت در فضای واقعی و سرقت رایانه ای یا سایبری

هر چند هر دوی این جرایم، سرقت محسوب می شوند ولی به عنوام دو جرم مستقل، دارای ارکان سه گانه ی جرم متفاوتی هستند. با این توضیح ‌که؛ از نظر رکن قانونی، سرقت در فضای واقعی، به دو‌ صورت حدی در ماده ی ۲۶۷ قانون مجازات اسلامی و سرقت تعزیری که در ماده ی ۶۵۱ ق.م.ا مصوب ۱۳۹۲ جرم‌انگاری شده است، می باشد حال، سرقت رایانه ای در ماده ی ۱۲ قانون جرایم رایانه ای مصوب ۱۳۸۸ جرم‌ انگاری شده است؛ در این‌ مورد موضوع جرم سرقت، اطلاعات و‌ داده هایی می باشد ولی در جرم سرقت در فضای واقعی، موضوع جرم اموال منقول هستند؛ هم‌چنین، قانونگذار در مورد سرقت رایانه ای تفاوت دیگری که قائل شده است، بین حالتی که عین داده ها نزد بزهدیده باقی مانده باشد با زمانی که نمانده باشد مثلا سارق اطلاعات را کامل کات کرده باشد و‌ از سیستم رایانه ای بزهدیده پاک‌کرده باشد، قائل به تفکیک در مجازات شده است و‌ برای حالت دوم، مجازات سنگین تری درنظر گرفته است. این تفکیک‌‌ در مورد سرقت در فضای واقعی قابل مشاهده نمی باشد. بنابراین، از نظر عنصر مادی نیز یکی شامل ربودن داده و‌ دیگری ربودن اموال است ولی عنصر روانی در هردو بایستی سوءنیت و‌ قصد مجرمانه ی فرد احراز شود.
نکته ی قابل توجه آنکه، یکی از بارزترین تفاوت های سرقت رایانه ای با کلاهبرداری رایانه ای هم در این است که در سرقت برداشت داده مطرح است ولی در کلاهبرداری برداشت پول، وجه، اموال و خدمات.

بیشتر بخوانید : کلاهبرداری اینترنتی با رسید جعلی

مرجع صالح به رسیدگی در جرم سرقت رایانه ای

باتوجه به ماده ی ۱۲ قانون جرایم رایانه ای ( ماده ی ۷۴۰ قانون تعزیرات)، مرجع صالح جهت رسیدگی به جرم سرقت رایانه ای ، دادسرا و دادگاه کیفری دو محل وقوع جرم می باشد که آرای صادره از این مرجع هم‌چون سایر جرایمی که از آن صادر می شود، قابلیت تجدیدنظر ظرف مدت بیست روز از تاریخ ابلاغ رای برای افراد مقیم ایران و ظرف دو ماه، برای ساکنان مقیم خارج از ایران ، را در دادگاه تجدیدنظر خواهد داشت.

نمونه شکوائیه سرقت رایانه ای ( اینترنتی )

مشخصات شاکی: ………………
مشخصات مشتکی عنه: …………
محل وقوع جرم: (محل وقوع جرم در جرایم رایانه ای محلی می باشد که کاربر بزه دیده در هنگام وقوع جرم آن جا حضور داشته است.)
دلایل و مدارک: (به طور مثال اگر سرقت مربوط به حساب بانکی بوده است می بایست صورت حساب بانکی را ضمیمه شکواییه نمایید)
موضوع شکایت: سرقت رایانه ای موضوع ماده 12 قانون جرایم رایانه ای قانون مجازات اسلامی

شرح شکوائیه

بسمه تعالی
دادستان محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان ……………
با سلام
احتراما به استحضار می رساند که فردی با هویت آقا/خانم …………. به وسیله حافظه الکترونیکی قابل حمل کلیه اطلاعات شخصی موجود در رایانه بنده را سرقت نموده که این اطلاعات حاوی مشخصات کلیه مشتری های اینجانب به عنوان مشاور کسب و کار بوده است و قصد داشته است تا از این طریق با برقراری ارتباط با مشتریان به کسب و کار و تجارت اینجانب خدشه وارد نماید.
این اعمال مجرمانه نامبرده سبب ایراد لطمه به کسب و کار و وجهه اقتصادی اینجانب شده است. لذا مستند به ماده 12 قانون جرایم رایانه ای قانون مجازات اسلامی تعقییب و محکومیت متهم به مجازات مندرج در این قانون مورد استدعا می باشد.
با تشکر و تجدید احترام

بیشتر بخوانید :  کلاهبرداری اینترنتی از طریق لینک فیک

لزوم‌‌ وجود وکیل در جرایم سایبری

در نهایت، با توجه به پیچیدگی های فضای مجازی و‌ گستردگی طرق ارتکاب جرایم در این حیطه ، بهتر است در صورتی که درگیر سرقت در فضای مجازی شده اید، با یک وکیل جرایم یارانه ای و سایبری که به خوبی می داند، چگونه می توان از قانون سایبری مربوطه برای رسیدگی به پرونده های مربوط به فضای سایبری و‌‌ اینترنتی استفاده کرد، مشورت کنید و لذا می‌توانید بدین منظور با دفتر وکالت مهدی ناصری و‌ همکاران تماس حاصل فرمایید.